การออกแบบตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์เพื่อการขยายโอกาสใน เชิงพาณิชย์ของผลิตภัณฑ์จากมะเกี๋ยงในจังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์พฤติกรรมผู้บริโภค ห่วงโซ่อุปทาน การออกแบบ ตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ และสร้างโมเดลธุรกิจผลิตภัณฑ์จากมะเกี๋ยง เก็บข้อมูลด้วยการสำรวจบริบทชุมชน การสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการอบรมเชิงปฏิบัติการณ์กับกลุ่มกลุ่มวิสาหกิจ แปรรูปผลิตผลทางการเกษตรบ้านบวกเปา อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ วิเคราะห์ข้อมูลด้วย การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ผู้บริโภคส่วนใหญ่จะบริโภคในครัวเรือนทั้งผลสดและผลิตภัณฑ์แปรรูป โดยเป็นกลุ่มลูกค้าในชุมชน โรงเรียนและวัด สาเหตุที่ซื้อเพราะเห็นว่าสามารถรับประทานได้เหมือนผลไม้ทั่วไป และยังมีคุณประโยชน์และคุณค่าสารอาหารมาก ช่องทางการซื้อคือตลาดสด ตลาดนัดชุมชนและร้านค้าชุมชน ด้านห่วงโซ่อุปทานระดับต้นน้ำพบว่าที่ดินปลูกมะเกี๋ยงทั้งหมดจะเป็นของสมาชิกกลุ่ม แต่จะปลูกเฉพาะบางครัวเรือนเท่านั้น แรงงานการผลิตทั้งหมดมาจากสมาชิกกลุ่ม และใช้เงินออมของสมาชิกในการดำเนินงาน ส่วนการกระจายสินค้าจะใช้รถมอเตอร์ไซด์และรถกระบะของสมาชิก ด้านการสร้างตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ พบว่า กลุ่มใช้ตราร่วมสำหรับผลิตภัณฑ์แปรรูปจากมะเกี๋ยงทุกประเภท มีโลโก้เป็นรูปผลมะเกี๋ยงสุขและมีใบมะเกี๋ยงล้อมรอบ ใช้สโลแกนโฆษณาคือมะเกี๋ยงจากธรรมชาติแท้ 100 % ส่วนบรรจุภัณฑ์มีหลายขนาดทั้งชนิดขวดแก้ว ขวดพลาสติก กระปุก และกล่องพลาสติกและวางตำแหน่งการแข่งขันในตลาดไปที่ความเป็นมะเกี๋ยงสดและปลอดภัย ด้านกลยุทธ์ส่วนประสมการตลาด พบว่า กลยุทธ์กลยุทธ์ผลิตภัณฑ์คือการสร้างความเชื่อมั่นว่าผลิตอย่างปลอดภัย กลยุทธ์ราคาสำหรับกลุ่มตลาดชุมชนใช้กลยุทธ์ราคาต่ำ กลุ่มตลาดระดับกลางขึ้นไปตั้งราคาสูง กลยุทธ์ช่องทางการจัดจำหน่ายใช้การขายผ่านร้านค้าของกลุ่ม ตลาดสด และตลาดนัด กลยุทธ์การโฆษณาใช้แผ่นพับและโบรชัวร์ การส่งเสริมการขายคือการทดลองใช้หรือบริโภคฟรี ผลการสร้างโมเดลธุรกิจ พบว่า กำหนดกลุ่มลูกค้าไปที่กลุ่มในชุมชนและกลุ่มตลาดระดับกลางขึ้นไปที่ซื้อ หรือใช้เพื่อประโยชน์เฉพาะอย่าง เช่น เพื่อสุขภาพ เพื่อทดแทนผลไม้อื่น หรือมีความปลอดภัยตามหลักโภชนาการ โดยเน้นคุณประโยชน์ที่โดดเด่นคือความเป็นผลไม้ถิ่นที่ปลูกแบบธรรมชาติ และมีคุณค่าทางสารอาหาร