ชาติพันธุลุมน้ําโขงและสาละวิน : ชนชาติไท

Abstract

ชุดโครงการวิจัยนี้ประกอบดวยโครงการวิจัยยอย 2 โครงการ เพื่อศึกษาพุทธศาสนา ในเชียงตุง วัดและชุมชนชาวไทใหญในเชียงตุง ชาวเชียงตุงเรียกตนเองวา “ไทเขิน” สวนชาวไท ใหญเรียกตนเองวา “ไท” หรือ “ไทโหลง” ทั้งสองกลุมชาติพันธุเคารพนับถือเลื่อมใสในพุทธ ศาสนา พทุธศาสนาของชาวไทเขินในเชียงตุงไดรับอิทธพิลมาจากเมืองเชียงใหมเมื่อ 500 ป มาแลว พุทธศาสนาที่มาจากเชียงใหมมี 2 นิกาย ไดแก่ นิกายลังกาวงศ (นิกายสวนดอก) มี ศูนยกลางอยูที่วัด ยางกวง และนกิายปาแดง มีศูนยกลางอยูที่วัดปาแดง ทั้งสองนกิาย เจริญรงุเรืองสืบเนื่องตดิตอกนัมาจนถึงปจจุบนั พระสงฆทั้งสองนิกายในเชียงตุงตางรกัษา เอกลกัษณของนิกายตัวเองไวไดคือ ระบบการปกครองคณะสงฆแบบ เชียงตุงดั้งเดิม การ ถวายสมณศักดิ์สงฆ และระบบการปกครองพระสงฆในเชียงตุงซึ่งถือปฏิบัติเชนเดียวกับเมือง เชียงใหมคือ ระบบหมวดอุโบสถ ความสัมพันธของพระสงฆเชียงตงุกบัพระสงฆเชียงใหม ดําเนินไปดวยดตีั้งแตอดตีถึงปจจุบัน แมจะหยุดชงักไปบ้างเนื่องจากเหตุผลทางการเมืองของ รัฐบาลกลาง ปัจจุบันความสัมพันธไดพัฒนาดีขึ้นพระสงฆมีการตดิตอกันมาก ชาวไทใหญ เปนอีกกลุมชาติพันธุหนึ่งในเชียงตุงทั้งนับถือและเลื่อมใสในพุทธศาสนาอยางเครงครัด เชนเดียวกบัชาวไทเขิน ชาวไทใหญอพยพจากรัฐชานฝงตะวันออกของแมน้ําสาละวินประมาณ รอยปเศษ เขามาตั้งถิ่นฐานรวมกนัอยูนอกกําแพงเมืองเชียงตุง ทั้งสองกลุมชาติพันธุมี ความสัมพันธอันดีต่อกันเพราะเปนเครือญาติกันมาแตอดีต หมูบานของชาวไทใหญมีวัดเปน ศูนยกลางและมีการปกครองระบบดั้งเดิมของตนคือระบบหัวพัน(เห็ง)และหัวรอย ชาวไทใหญ ใช้วัดและประเพณีพิธีกรรมพุทธศาสนาเป็นแกนสําคัญในการสรางสัมพันธ์กับคนในกลุมและ คนนอกกลุม เชน ประเพณีบวชสามเณร หรือ บวชสางลอง จัดเปนงานใหญที่คนไททกุกลุมใน เชียงตุงจะมารวมพิธีนี้ด้วยกัน ชาวไทใหญและชาวไทเขินในเชียงตุงอยูรวมกันอยางสันติและ ตางรักษาวัฒนธรรมประเพณีความเปนตัวตนของตนไว้ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงในปจจุบัน