การขยายพันธุ์จันทน์ผาโดยเทคนิคการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

Abstract

งานวิจัยฉบับนี้มีจุดประสงค์เพื่อใช้เทคนิคการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชในการขยายพันธุ์จันทน์ผาเป็นการแก้ปัญหาอัตราการงอกของเมล็ดต่ำของต้นจันทน์ผา โดยทำการหาศึกษาวิธีหาวิธีการฟอกฆ่าเชื้อเมล็ดจันทน์ผาใช้น้ำยาฟอกฆ่าเชื้อที่ความเข้มข้น 5,10 และ 15 % ที่เวลาต่างกันคือ 5, 10 และ 15 นาที พบว่าความเข้มข้นน้ำยาฟอกฆ่าเชื้อ 10 % เป็นเวลา 10 นาทีให้ผลดีที่สุดมีประประสิทธิภาพในการฟอกฆ่าเชื้อ 90% จากนั้นศึกษาหาอัตราการงอกของเมล็ดจันทน์ผาบนอาหารเลี้ยงเนื้อเยื่อสูตร Murashige and Skoog (1962) พบว่าเมล็ดจันทน์ผาที่ไม่ผ่าเมล็ดไม่เกิดการงอกส่วนเมล็ดจันทน์ผาแบบผ่าเมล็ดเอาเฉพาะส่วนของเอ็มบริโอมาเพาะเลี้ยงเกิดการงอก 70 % แล้วทำการศึกษาผล ของสารควบคุมการเจริญเติบโตต่อการชักนำยอดและรากของเนื้อเยื่อจันทน์ผาโดยใช้ฮอร์โมน 6-Benzylaaminopurine (BA) ที่ความเข้มข้น 0, 1, 2, 3 และ 4 mg./L. ในการชักนำยอดและฮอร์โมน Indoleacetic acid (IAA) ที่ความเข้มข้น 0, 1, 2, 3 และ 4 mg./L. ในการชักนำราก พบว่า ฮอร์โมน BA ที่ความเข้มข้น 3 mg./L.ชักนำให้เกิดยอดได้มากที่สุดให้ทำเกิดจำนวนยอดเฉลี่ย 2.56±1.04 เซนติเมตร ฮอร์โมน IAA ที่ความเข้มข้น 3 และ4 mg./L.ชักนำให้เกิดรากได้ยาวที่สุดทำมีความยาวเฉลี่ย 0.37±0.28 เซนติเมตรและ 0.34±0.27 เซนติเมตรตามลำดับ หลังจากนั้นศึกษาอัตราการเจริญของชิ้นส่วนยอดและรากของต้นจันทน์ผาเปรียบเทียบในอาหารสูตร MS (1962) กับสูตรอาหารอย่างง่าย กิตติศักดิ์ (2558) พบว่าอาหารทั้ง 2 สูตรทำให้เกิดยอดโดยใช้ฮอร์โมน BA ที่ความเข้มข้น 3 mg./L. และรากโดยใช้ฮอร์โมน IAA ที่ความเข้มข้น 3 และ 4 mg./L ได้ดีเหมือนกันไม่แตกต่างกันทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 และทดลองนำต้นจันทน์ผาที่ได้จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชออกปลูกลงกระถางเพาะปลูกเป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ ผลของอัตราการรอดชีวิตของต้นจันทน์ผาเมื่อนำมาออกปลูกในกระถางมีอัตราการรอดชีวิตถึง 50 เปอร์เซ็นต์และมีสภาพต้นที่แข็งแรงและสมบูรณ์