การศึกษาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระของพืชสมุนไพรในป่าชุมชนกรณีศึกษาป่าชุมชนบ้านแม่ป๋ามตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาวจังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การศึกษาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระของพืชสมุนไพรในป่าชุมชน : กรณีศึกษาป่าชุมชนบ้านแม่ป๋าม ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระของพืชสมุนไพรที่มีอยู่ตามธรรมชาติในป่าชุมชนบ้านแม่ป๋าม ซึ่งชุมชนใช้ประโยชน์ทางยาและอาหาร โดยเก็บตัวอย่างพืชสมุนไพรมาทดสอบพฤกษเคมีเบื้องต้น และวิเคราะห์หาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในห้องปฏิบัติการเคมีด้วยเทคนิคยูวี-วิสิเบิล สเปกโทรโฟโตเมทรี โดยใช้วิธีดีพีพีเอช เทียบกับสารต้านอนุมูลอิสระมาตรฐานโทรลอกซ์ คำนวณหาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในรูปของโทรลอกซ์ อีควิวาเลนท์ แอนติออกซิเดทีฟ คาพาซิที หรือ ทีอีเอซี จากการศึกษาครั้งนี้ สามารถรวบรวมพืชสมุนไพรที่ชุมชนใช้ประโยชน์ทางยาและอาหารได้ 25 ชนิด ศึกษาพฤกษเคมีเบื้องต้นโดยการสกัดพืชสมุนไพรตัวอย่างด้วยสารละลายเอทานอล 50 เปอร์เซ็น โดยปริมาตร ทดสอบหาสารในกลุ่มฟลาโวนอยด์ สารประกอบฟินอลิคและแทนนิน พบว่าพืชสมุนไพรตัวอย่างเกือบทุกชนิด มีสารในกลุ่มสารประกอบฟินอลิคและฟลาโวนอยด์ ส่วนสารแทนนินพบเป็นส่วนน้อย วิเคราะห์หาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระของพืชสมุนไพรตัวอย่างโดยการสกัดพืชสมุนไพรตัวอย่างแห้งบดละเอียดด้วยน้ำกลั่นในอัตราส่วน พืชสมุนไพรตัวอย่างแห้งบดละเอียดต่อน้ำกลั่นเท่ากับ 1 : 10 โดยน้ำหนักต่อปริมาตร ใช้เวลาในการสกัด 5 นาที วัดค่าการดูดกลืนแสงที่ 517 นาโนเมตร เทียบกับสารต้านอนุมูลอิสระมาตรฐานโทรลอกซ์ คำนวณหาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระในรูปของโทรลอกซ์ อีควิวาเลนท์ แอนติออกซิเดทีฟ คาพา ซิที หรือทีอีเอซี พบว่าพืชสมุนไพรตัวอย่างทั้ง 25 ชนิด มีค่าทีอีเอซีอยู่ในช่วง 11.799-0.244 มิลลิโมล ต่อ 100 กรัมน้ำหนักพืชสมุนไพรแห้งบดละเอียด โดยผักไผ่น้ำมีค่าทีอีเอซีสูงที่สุดคือ 11.799 มิลลิโมล ต่อ 100 กรัมน้ำหนักของผักไผ่น้ำแห้งบดละเอียด และบอระเพ็ดมีค่าทีอีเอซี ต่ำที่สุดคือ 0.244 มิลลิโมล ต่อ 100 กรัมน้ำหนักบอระเพ็ดแห้งบดละเอียด หาความเที่ยงของการทดลองในรูป เปอร์เซ็น R.S.D. มีค่าระหว่าง 0.097-5.904 เปอร์เซ็น