วิเคราะห์การออกแบบผลิตภัณฑ์ และศักยภาพ ของธุรกิจชุมชน ตามโครงการ “หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์” กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ไม้แกะสลัก อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิเคราะห์การออกแบบผลิตภัณฑ์ และศักยภาพธุรกิจชุมชน ตามโครงการ “หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์” กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ไม้แกะสลัก อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อวิเคราะห์การออกแบบผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น 2) เพื่อวิเคราะห์ศักยภาพด้านการจัดการธุรกิจชุมชน ด้านการบริหารทรัพยากรคน เงิน งาน วัสดุอุปกรณ์ ให้มีประสิทธิภาพ 3) เพื่อวิเคราะห์ศักยภาพด้านการตลาด ในการนำสินค้าจากผู้ผลิตไปสู่ผู้บริโภค วิธีการวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยให้ชุมชนมีส่วนร่วม (Based on Community) ซึ่งเป็นกลุ่มประชากรที่นับได้ (Finite Population) จากกลุ่มธุรกิจชุมชนผลิตภัณฑ์หัตถกรรมไม้แกะสลัก 6 กลุ่ม ในพื้นที่อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้วิธีการเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling)ผลการศึกษา พบว่า จากการวิเคราะห์การออกแบบผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น ผลิตภัณฑ์ไม้แกะสลัก มีปัญหาขาดความรู้ในด้านการออกแบบ ปัญหาการออกแบบให้ได้ตามลักษณะของไม้ เนื่องจากขนาดของไม้ที่ได้มีขนาดไม่เท่ากัน จึงทำให้ผลิตภัณฑ์ไม้แกะสลักมีขนาดไม่ได้มาตรฐาน ในด้านการออกแบบไม่มีการพัฒนารูปแบบเท่าที่ควรในหลายปีที่ผ่านมา อีกทั้งราคายังไม่เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ เพราะปัญหาการตัดราคากันเองของผู้ประกอบการ การแก้ไขปัญหาให้ตรงจุดควรออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีความแปลกใหม่ทันสมัย ควรเน้นประโยชน์ใช้สอยให้มากกว่าเดิม ปรับปรุงด้านขนาดความสวยงามความประณีตของงาน และคุณภาพโดยรวม ในราคาที่เหมาะสม การวิเคราะห์ศักยภาพการจัดการของธุรกิจชุมชน ด้านการบริหารทรัพยากรคน เงิน งาน วัสดุอุปกรณ์ ให้มีประสิทธิภาพนั้น จากการศึกษาเบื้องต้นพบว่า ผู้ประกอบการทั้ง 6 กลุ่ม ส่วนใหญ่ เป็นผู้ประกอบการรายเดียว มีทั้งการทำงานทุกขั้นตอนทั้งหมด และมีพ่อค้าคนกลางเป็นผู้ดำเนินงาน โดยเป็นผู้กระจายงานให้แก่ผู้ประกอบการเป็นรายๆไป ให้ทำตามความสามารถของช่าง ด้านการบริหารทรัพยากรคนของกลุ่มส่วนใหญ่การบริหาร เป็นการบริหารสอนงานกันเอง ภายในครอบครัวอย่าง เช่น พ่อสอนแม่ แม่สอนลูก พี่สอนน้อง และสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น วัตถุดิบและอุปกรณ์ต่างๆ วัสดุหลักๆ ที่สำคัญจะได้มาจากพ่อค้าคนกลางเป็นคนประสาน และจัดหาให้ในกรณีที่ผู้ประกอบการเป็นผู้ดำเนินงาน แต่ในกรณีที่ผลิตทุกขั้นตอนจะต้องลงทุนจัดหาวัสดุเอง ด้านการตลาดส่วนใหญ่ เป็นการผลิตเพื่อส่งพ่อค้าคนกลาง และจำหน่ายเอง เป็นการดำเนินธุรกิจที่ยังขาดระเบียบการจัดการ และการบริหารที่ไม่ได้มาตรฐานเท่าที่ควรผลการวิเคราะห์ตามแนวทางการคัดสรรสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ไทย ปี พ.ศ.2549 โดยวิเคราะห์ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ไม้แกะสลัก ชุมชน หมู่ที่ 2 ตำบลขุนคง หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านแหวน หมู่ที่ 3 ตำบลหนองโขง หมู่ที่ 11 ตำบลบ้านแหวน อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นกรณีศึกษาทั้ง 6 กลุ่ม สรุปได้ คือ ผู้ประกอบการส่วนใหญ่มีศักยภาพตามเกณฑ์ฯ จัดอยู่ในผลิตภัณฑ์ระดับ 2 ดาว คิดเป็น 83.33% และผู้ประกอบการที่จัดอยู่ในผลิตภัณฑ์ระดับ 1 ดาว คิดเป็น 16.66% และผู้ประกอบการ ที่จัดอยู่ในผลิตภัณฑ์ระดับ 3, 4 และ 5 ดาว คิดเป็น 0%ข้อเสนอแนะในการวิจัย ได้แก่ รัฐบาลควรหาทางแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจเพื่อช่วยฟื้นฟูสภาพคล่องในการจับจ่ายใช้สอยของประชาชน เพื่อก่อให้เกิดความต้องการในการซื้องานผลิตภัณฑ์หัตถกรรมชุมชน รวมถึงการรณรงค์เพื่อให้เห็นถึงคุณค่า และความสำคัญของภูมิปัญญา และผลิตภัณฑ์ของชุมชนและท้องถิ่น รวมถึงการสนับสนุนด้านการดำเนินธุรกิจไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเงิน ความรู้เรื่องการผลิตสมัยใหม่ รวมถึงการหาตลาดรองรับผลผลิตของกลุ่มธุรกิจชุมชน เพื่อเป็นการส่งเสริม และสนับสนุนให้ผู้ประกอบการสามารถดำรงธุรกิจต่อไปได้และสามารถจ้างงานแรงงานในท้องถิ่น กระจายรายได้ภายในท้องถิ่นเดียวกัน มีเงินหมุนเวียนภายในประเทศ ไม่รั่วไหลสู่ต่างประเทศ ก่อให้เกิดชุมชนที่เข้มแข็ง อันเป็นรากฐานที่สำคัญของเศรษฐกิจของประเทศ