การพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ด้วยการตั้งคำถาม: ตั้งคำถามอย่างไรให้เหมาะสม

Abstract

ทักษะการคิดวิเคราะห์ เป็นหนึ่งในทักษะสำคัญ 4 Cs เพื่อพัฒนาทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21 ที่นักการศึกษาได้ให้ความสำคัญในทักษะด้านนี้มาเป็นระยะเวลาที่นานมากแล้ว มาร์ติน ลูเทอร์ คิง ได้กล่าวไว้ในปี 1947 ถึงความสำคัญของทักษะการคิดวิเคราะห์ว่า “หน้าที่ของการศึกษาคือเพื่อสอนให้คนคิดอย่างไตร่ตรอง คิดอย่างวิเคราะห์” (ฮอบบ์, 2010) งานวิจัยมากมายแสดงให้เห็นว่า การคิดวิเคราะห์ที่ดี จะนำไปสู่การตัดสินใจในสถานการณ์ที่ซับซ้อนได้ดียิ่งขึ้น เมื่อไม่นานมานี้ กระทรวงศึกษาธิการได้ยอมรับว่า เด็กไทยมีปัญหาด้านความสามารถด้านภาษาอังกฤษและความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ ผลการสอบ PISA พบว่าประเทศไทยอยู่ในอันดับที่ 55 จากทั้งสิ้น 72 ประเทศ ทักษะการคิดวิเคราะห์นั้นสามารถเรียนรู้ได้ เนื่องจากว่าทักษะนี้ไม่เกี่ยวข้องกับสติปัญญา และไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นเฉพาะเมื่อเข้าสู่ในวัยผู้ใหญ่เท่านั้น บทความนี้จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อเสนอแนวคิดการใช้คำถามแบบ Socratic Questioning และการเรียนรู้ของ Bloom Taxonomy เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างคำถามที่เหมาะสมเพื่อทักษะการคิดวิเคราะห์ในห้องเรียน