การวิจัยเพื่อพัฒนาต้นแบบการพัฒนาสังคม และวัฒนธรรมของท้องถิ่น จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์องค์ความรู้จากการพัฒนาต้นแบบการพัฒนาด้านสังคมและวัฒนธรรมของท้องถิ่น จังหวัดเชียงใหม่ ให้ได้แนวทางในการขับเคลื่อนการพัฒนาการบริหารจัดการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) จากการประยุกต์ใช้คุณธรรมตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประชากรที่ศึกษาคือ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และชุมชนจังหวัดเชียงใหม่ เลือกตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบเจาะจงตามวัตถุประสงค์และความต้องการเข้าร่วมโครงการได้ตัวอย่างทั้งสิ้น 5 แห่ง ซึ่งประกอบด้วยตัวแทนแต่ละฝ่ายของ อปท.ได้แก่ ฝ่ายผู้บริหาร ฝ่ายผู้ปฏิบัติงาน ฝ่ายสภา รวมถึงตัวแทนชุมชน การศึกษาใช้วิธีการประเมินโดยวิธีการสามเส้าในประเด็นของการประยุกต์ใช้คุณธรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการองค์กร ได้แก่ ความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทนและขยันหมั่นเพียร และความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ วิเคราะห์ผลการวิจัยด้วยสถิติเชิงพรรณนา คือ ร้อยละ และค่าเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก ผลการวิจัย พบว่า ระดับของการประยุกต์ใช้คุณธรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการ อปท. ในฝ่ายผู้บริหารมีระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ฝ่ายผู้ปฏิบัติงาน ฝ่ายสภา ตามลำดับ การพัฒนาต้นแบบสามารถประเมินได้จากความอยู่ดีมีสุขของชุมชน โดยการวิเคราะห์และถอดบทเรียนร่วม กับตัวแทนของชุมชนในพื้นที่การปกครองของ อปท. ได้แก่ ความอยู่ดีมีสุขที่เกิดจากคนในชุมชนมีเพื่อนบ้านที่ดี การมีครอบครัวที่อบอุ่น สังคมและชุมชนมีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ชุมชนมีความสามัคคี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ช่วยเหลือกัน มีการสืบทอดวัฒนธรรม เด็กและเยาวชนมีความประพฤติดี มีความกตัญญูและรักในถิ่นเกิด มีกองทุนช่วยเหลือคนในท้องถิ่น เด็กและเยาวชนมีโอกาสได้ศึกษาต่อ คนในชุมชนปล่อยวางไม่ยึดติดกับวัตถุนิยม สามารถเลี้ยงดูลูกหลานให้อยู่อย่างพอเพียง ผู้นำในท้องถิ่นมีคุณธรรม มุ่งมั่นตั้งใจในการทำงานเพื่อพัฒนาท้องถิ่น ผลการวิจัยสามารถสังเคราะห์องค์ความรู้จากการพัฒนาต้นแบบการพัฒนาด้านสังคมและวัฒนธรรมของท้องถิ่น จังหวัดเชียงใหม่ โดยการระดมความคิดเห็นเกี่ยวกับระดับผลการประเมินของการประยุกต์ใช้คุณธรรมตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ได้แนวทางในการขับเคลื่อนการบริหารจัดการองค์กรที่สามารถตอบสนองความอยู่ดีมีสุขของชุมชนได้อย่างแท้จริง พบว่า การพัฒนาให้ได้ต้นแบบที่ดีต้องเกิดขึ้นจากบุคคลร่วมมือจากบุคคล 2 ฝ่าย คือ ฝ่ายผู้บริหารกับฝ่ายประชาชน บนฐานของคุณธรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่ ความซื่อสัตย์ ความอดทนและขยันหมั่นเพียร และความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ที่นำมาใช้ในการทำงานร่วมกันโดยเฉพาะคุณธรรมที่ อปท. จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องนำไปใช้กับการทำงานคือ ความซื่อสัตย์สุจริต ขณะเดียวกันภาคประชาชนต้อง เน้นการมีส่วนร่วมกับ อปท. ให้มากขึ้นโดยเฉพาะ การมีส่วนร่วมในการติดตามและประเมินกิจกรรม หรือโดยการที่ อปท. ได้ ส่งเสริมความอยู่ดีมีสุขให้กับชุมชน ข้อเสนอแนะสำหรับการวิจัยในครั้งนี้คือ ต้องมีการขับเคลื่อนการพัฒนาต้นแบบให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของท้องถิ่นจากการบริหารจัดการ อปท. ร่วมกับชุมชนในท้องถิ่นบนฐานของคุณธรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยเฉพาะ 7 จังหวัดภาคเหนือตอนบนที่มีบริบท ใกล้เคียงกับจังหวัดเชียงใหม่